Avrupa Birliği Komisyonunun 2025 Avrupa Akıllı Turizm Başkenti Yarışması için listeye alınan 7 şehir arasında yer alan Konya’ya gelen turistler, Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen “Akıllı Şehir” uygulamalarının turizme uyarlanmasıyla ziyaretlerinde teknolojiden de faydalanabiliyor.
Yerli ve yabancı turistler, cep telefonlarının uygulama marketlerinden indirebilecekleri “Burası Konya”, “Go Konya”, “Bir Bilenle” ve “ATUS (Akıllı Toplu Ulaşım sistemi)” gibi uygulamalarla gezilerini planlayabiliyor. Sosyal medyadaki “Go Konya” hesabında şehrin seyahat rotaları, mutfak kültürü görsellerle tanıtılıyor.
“Burası Konya” uygulamasında ziyaretçilere, keşfedilecek tarihi ve turistik yerler ile mutfak kültürüyle ilgili bilgiler veriliyor. Uygulama sayesinde etkinliklere ve lokantalara rezervasyon yaptırılabiliyor. “Bir Bilenle” uygulaması da Türkiye ve dünyadaki mevlevihanelerin maketlerinin de yer aldığı Panorama Müzesi’nde kullanılabiliyor. Uygulamaya girildiğinde ekrana çıkan bir animasyon karakter tarafından Konya’nın tarihine ilişkin İngilizce, Arapça ve Türkçe detaylı bilgiler veriliyor.
Gezi rotasını oluşturan turistler, “ATUS” uygulamasıyla toplu taşımadan faydalanarak şehri keşfedebiliyor. Uygulamaya giren turistler, bulundukları konumdan ziyaret etmek istedikleri yere yaya olarak, bisikletle, taksi ile veya toplu taşıma aracıyla kaç dakikada gidebileceğini görüp tercihini yapabiliyor. Özel aracıyla rotasını belirleyen ziyaretçiler de caddelerdeki tabelalar sayesinde hangi lokasyona kaç dakika mesafede olduğunu, yakın otoparklardaki uygunluk durumunu kontrol edebiliyor.
Turistler, Konya Büyükşehir Belediyesinin iştiraki olan Konya Turizm Ajansının internet sitesinden yapacakları rezervasyonla Mevlana Müzesi önünden pazartesi günleri hariç günde 6 sefer yapan iki katlı, üstü açık otobüsle panoramik şehir turu yapabiliyor. Bu turla 100 lira karşılığında 31 noktayı tek araçla gezme imkanına sahip oluyor.
Büyükşehir Belediyesi tarafından hayata geçirilen Darülmülk Sergi Sarayı, Taş Bina Dijital Gösteri Merkezi, Taş Bina Dijital Müzesi, Panorama Müzesi, Depo No: 4, Çatalhöyük Tanıtım ve Karşılama Merkezi’ndeki dijital sergiler, yapay zeka destekli anlatımlar, tanıtımlar kentin akıllı şehir uygulamaları olarak öne çıkıyor.
“Akıllı Şehir” uygulamaları turistlerin en büyük yardımcısı Anadolu Selçuklu Devleti’ne yaklaşık 200 yıl başkentlik yapan Konya’da gezisine Alaaddin Camisi’nden başlayan bir turist, Darülmülk Sergi Sarayı’nda, hanedan türbesinden çıkarılan naaş kalıntılarının DNA ve anatomi analizi yapılarak 12’si sultan, 17 hanedan üyesinin heykellerini ziyaret edebiliyor. Heykellerin önündeki karekodlar yardımıyla sultanlar hakkında Türkçe, İngilizce ve işaret diliyle bilgi alınabiliyor.
Diğer bir salonda ise 3 tarafı ekranlarla kaplı alanda, Türklerin Anadolu’yu yurt edinmesini sağlayan muharebeler animasyonla anlatılıyor. Mimar Muzaffer tarafından 1917’de yapımına başlanan Kız Öğretmen Okulu ve Selçuk Üniversitesi Rektörlüğü olarak kullanıldıktan sonra Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilerek “Taş Bina” ismiyle hizmete açılan binada ziyaretçiler, Konya’nın kültürel, coğrafi, ekonomik ve tarihi özelliklerini teknoloji ile birleştirilerek oluşturulan salonlarda deneyimleyebilir.
Taş Bina’daki “Tarih Odası”, “Go Konya”, “Kültürel Mozaik”, “Yaşayan Kültür”, “Tarihe Açılan Kapılar”, “Benim Şehrim” odalarında Konya’nın tarih öncesinden başlayarak Hitit, Roma, Bizans ve Selçuklu dönemlerinin anlatıldığı dokunmatik dijital ekranlar bulunuyor.
Depo No: 4 tarihle teknolojiyi harmanlıyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında Tekel Deposu olarak yapılan, restore edildikten sonra 2023’te “Depo No: 4” adıyla sanat galerisine dönüştürülen binada ise ziyaretçilere, “Medeniyet Kur/an Şehir” sergisiyle sanat ve teknolojiyi bir arada sunuyor. Sergide, “Zengi Düğümü”, “Anakart”, “Tamgalar”, “Şehir Kodları”, “Piksel Dokuma”, “Kurucular”, “Evren Şeması”, “İşlemek”, “Medrese”, “Kitabe” ve “Yaymak” isimli eserler yer alıyor.
Türk-İslam tarihinin önemli şehirlerinden Konya’nın gizli kalmış medeniyet birikimini açığa çıkarmayı amaçlayan sergide, Mevlana Celaleddin Rumi, İbnü’l Arabi ve Sadrettin Konevi’nin de aralarında olduğu ilim sahiplerine dair eser yerleştirmeleri de bulunuyor. Depo No: 4 Sanat Yönetmeni Hacer Güneş, Depo No: 4’ün Anıtlar Kurulu tarafından Kültür Varlığı olarak tescillendirildiğini anlatarak “Konya Büyükşehir Belediyesi burayı çağdaş sanat galerisi olarak restore ettirdi. Buraya gelen misafirlerimiz hem erken dönem Cumhuriyet mimarisine dair emsalsiz bir yapı hem de içindeki Medeniyet Kur/an Şehir sergisi sayesinde çağdaş, dijital sanatlara, teknolojik aksama ve modern enstalasyonlara dair önemli bir sergiyi müşahede etme fırsatı bulacaklar.” diye konuştu.
Türkiye ve dünyadaki Mevlevihanelerin maketlerinin de yer aldığı Panorama Müzesi’nde de ziyaretçiler, 13. yüzyıl Konya’sının tasvir edildiği salonda “Bir Bilenle” uygulamasıyla şehrin kültürü hakkında bilgi sahibi olabiliyor. Uygulamaya girildiğinde ekrana çıkan bir animasyon karakter tarafından Konya’nın tarihine ilişkin İngilizce, Arapça ve Türkçe detaylı bilgiler veriliyor.
Konya’nın Çumra ilçesinde, 9 bin yıl önceye ışık tutan Çatalhöyük Neolitik Kenti’nin görünür hale gelmesi amacıyla Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan Çatalhöyük Tanıtım ve Karşılama Merkezi ise kazılardan elde edilen bulguların replikaları, ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkarıyor. Çatalhöyük’ün eski yerleşim düzenini, günlük yaşantısını ve o döneme ait arkeolojik buluntularını yakından gören ziyaretçiler, seçtikleri buluntu hakkında Türkçe ve İngilizce olarak sesli bilgi alabiliyor.
Turistler, merkezde teknoloji destekli uygulamalarla 9 bin yıl önceki sosyal ve kültürel hayata tanıklık edebiliyor.
Avrupa Akıllı Turizm Başkenti yarışması 10 ülkeden toplam 21 aday kent arasından Belçika’dan Brüksel, İtalya’dan Cenova ve Torino, Türkiye’den Konya, Finlandiya’dan Lahti, Ukrayna’dan Lviv ve Portekiz’den Porto, Avrupa Akıllı Turizm Başkenti için seçilen finalistler oldu. 2025 Avrupa Akıllı Turizm Başkenti finalistleri 26-27 Kasım tarihlerinde hazırladıkları tekliflerini jüriye sunacak. Avrupa Akıllı Turizm Başkenti olarak belirlenecek şehir, kapsamlı tanıtım ve marka desteği alacak.
Avrupa Akıllı Turizm Başkenti, kentleri erişilebilirlik, dijitalleşme, sürdürülebilirlik, kültürel miras ve yaratıcılık gibi alanlarda inovatif yaklaşımları için ödüllendiren bir AB girişimi konumunda bulunuyor. Bu girişim aynı zamanda, turizmin sürdürülebilir ve kapsayıcı bir şekilde gelişmesini sağlarken en iyi uygulamaların paylaşılmasını amaçlıyor. Avrupa Akıllı Turizm Başkenti Yarışması, 2018’den bu yana düzenleniyor. 2024 Avrupa Akıllı Turizm Başkenti Ödülü’nü Dublin almıştı.